مصرف كالاهاي خارجي و توجه نكردن به توليدات داخلي هم‌چون ويروسي در كشور در حال گسترش است و عوارض سوءِ آن در تمامي جنبه‌هاي سياسي، اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي كشور قابل مشاهده است. اگر به گوشه گوشه‌ي منزلمان نگاه كنيم متوجه انواع كالاهاي لوكس و ضروري مي‌شويم كه در خانه‌هايمان جا خوش كرده‌اند در حالي كه كالاهاي داخلي در انبار كارخانه‌ها خاك مي‌خورند و منتظر نگاه ما هستند تا شايد آن‌ها نيز در گوشه‌اي از خانه‌ي ما جاي خود را پيدا كنند. بسياري از كارشناسان اقتصادي كشور، علت توجه نكردن مصرف كنندگان به خريداري كالاهاي ايراني را هجوم گسترده‌ي انواع كالاهاي مصرفي بادوام و بي‌دوام خارجي كه به صورت قانوني و غيرقانوني وارد مرزهاي كشور مي‌شوند، دانسته‌اند. اما آيا اين تنها دليل خريداري نشدن كالاهاي داخلي توسط مصرف كننده‌ي ايراني است؟
حضرت آيت‌الله خامنه‌اي رهبر معظم انقلاب اسلامي، نيز در ديدار هزاران نفر از كارگران سراسر كشور، مصرف كالاهاي ساخت داخل را يكي از مجاهدت‌هاي ضروري در سال جهاد اقتصادي دانستند و افزودند: «به موازات استقبال مردم از توليدات داخلي، لازم است كيفيت و مرغوبيت اين كالاها، به حد قانع كنندهاي برسد.» معظم‌له ارتقاي كيفيت كالاهاي ايراني را از ديگر مسؤوليت‌هاي جامعه‌ي كارگري و كارآفرينان دانستند و خاطر نشان كردند: «بايد كاري كنيم كه كالاي داخلي در نظر مصرف كننده‌ي ايراني و غيرايراني كالايي مطلوب، بادوام و زيبا باشد كه البته دستگاههاي دولتي بايد پيش نيازهاي تحقق اين هدف از جمله آموزش مهارت‌هاي مختلف را تأمين كنند.»
همچنين معظم له در ديدار اخيري كه با نخبگان جوان داشتند نيز فرمودند: «دستگاههاي داخلي بايد جزم و عزم داشته باشند كه جزء توليدات داخلي، در موارد موجود، چيزي مصرف نكنند؛ اين را از دولت بخواهيد و آقاي رييس جمهور دستور بدهند.»
بسياري از مصرف كنندگان، از نبود كيفيت كالاهاي ساخت داخل گله دارند و معتقدند كه تبليغاتي كه در مورد كالاها مي‌بينند با واقعيت يكي نيست، از همين رو ترجيح مي‌دهند به سراغ كالاهاي مشابه خارجي رفته و آن‌ها را خريداري كنند. مشكل ديگر، جدي گرفته نشدن ضمانت‌هاي اجرايي توسط توليد كنندگان و كارخانه‌هاي داخلي در انجام تعهدهايي است كه در قبال مشتريان خود دارند. به عنوان مثال بر روي برچسب بيش‌تر محصولات و لوازم خانگي با اين تبليغ مواجه مي‌شويم: «نصب رايگان محصولات در منازل شما» اما واقعيت به شكل ديگري است. پس از خريد اين محصول و تماس با نمايندگي، متوجه مي‌شويم كه بايد مبلغي به عنوان هزينه‌ي اياب و ذهاب براي نصب محصول بپردازيم در صورتي كه وقتي مي‌گويند نصب رايگان بايد به تمام معنا رايگان باشد. آيا اين اقدام با شعار «حق با مشتري است» كه امروزه بيش‌تر مؤسسه‌هاي توليدي سر مي‌دهند، هم‌خواني دارد؟
اين نبود ضمانت اجرايي تعهدهاي برخي توليد كنندگان محصولات داخلي باعث كم رنگ شدن ميل و رغبت مصرف كننده‌ي داخلي به خريداري كالاي ايراني و در نتيجه داغ شدن بازار كالاهاي مشابه خارجي شده است. توجه به محصولات داخلي تنها مختص مصرف كنندگان نمي‌شود، بلكه توليد كنندگان نيز بايد با بالا بردن كيفيت محصولات، اجراي تعهدها و پايين آوردن قيمت محصولات در مقايسه با كالاهاي مشابه خارجي اجازه ندهند مصرف كنندگان به سمت خريداري و مصرف كالاهاي خارجي تمايل پيدا كنند.
رهبر بصير انقلاب اسلامي، تلفيق «هنر و توانايي» ايراني را زمينه‌ساز تقويت كيفيت توليدهاي داخلي برشمردند و افزودند: «برخي محصولات داخلي داراي قدرت رقابت و برخي ديگر به مراتب بهتر از كالاهاي مشابه خارجي‌اند كه بايد اين ويژگي را به تمامي كالاها و مواد توليدي خوراكي، پوشاكي و وسايل زندگي تعميم داد.» ايشان در همين زمينه افزودند: «بايد عرصه‌ي توليد كالاي برتر در داخل كشور را به همت كارگران، مهندسان و سرمايه‌گذاران، به عرصه‌اي ديگر براي تجلي شعار «ما مي‌توانيم» تبديل كنيم.»
از سوي ديگر طبق گزارش سازمان توسعه‌ي تجارت ايران، طي سال گذشته در مجموع 4 هزار قلم كالا از ايران به 163 كشور جهان صادر شده است كه عمده كالاهاي صادر شده شامل آهن آلات، فولاد، پسته، ميعانات گازي، فرش دستباف، مصنوعات پلاستيكي، آلومينيوم، نفت سبك، مصنوعات مسي، البسه و... بوده است كه به كشورهاي مختلف از جمله امارات متحده‌ي عربي، عراق، هند، چين، ژاپن، كويت، افغانستان، جمهوري آذربايجان، پاكستان، آمريكا، تايلند، فرانسه، مصر و... صادر شده است. براساس اين گزارش از مجموع 5/10 ميليارد دلار صادرات سال گذشته‌ي ايران به كشورهاي جهان، مبلغ 3 ميليارد دلار آن به كشورهاي حوزه‌ي خليج فارس، 2/1 ميليارد دلار به اتحاديه‌ي اروپا، 5/1 ميليارد دلار به كشورهاي عضو اكو و بقيه تا سقف 5/10 ميليارد دلار به ساير كشورها از جمله كشورهاي آفريقايي صادر شده است.
اين گزارش نشان دهنده‌ي آن است كه كالاي داخلي نيز مي‌تواند نه تنها قابل مصرف در داخل كشور باشد بلكه در خانه‌هاي مصرف كنندگان خارجي نيز جايگاه خود را پيدا كرده و خودنمايي كند. اما اين مهم نيازمند نهادينه كردن فرهنگ استفاده از كالاي داخلي در بين خانواده‌هاي ايراني است. براي رسيدن به اين هدف بايد از تبليغات صحيح و در عين حال واقعي استفاده كرد. در اين خصوص، مقام معظم رهبري با اشاره به عده‌اي كه مصرف كالاي خارجي را نشانه‌ي نوعي «تشخص و برتري» ميپندارند، مي‌فرمايند: «دلبستگي به توليدات بيگانه و بي‌اعتنايي به تلاش كارگر ايراني، بيماري و عادت بدي است كه پول و ثروت كشور را به جيب كارگر خارجي سرازير مي‌كند.»
آري، يكي ديگر از فوايد مصرف كالاي ايراني، پاسخ به تحريم‌هايي است كه امروزه توسط آمريكا و ديگر كشورهاي غربي بر كشور ما تحميل شده است. بيگانگان تصور مي‌كنند در صورتي كه رابطه‌ي اقتصادي خود را با ايران قطع نمايند ايران با توجه به نيازهاي خود از حق مسلمش يعني انرژي هسته‌اي دست كشيده و غلام حلقه به گوش آنان مي‌شود، در صورتي كه نمي‌دانند ملت ايران هميشه پشت به پشت هم ايستاده‌اند و از كشور هميشه جاويد خود ايران حمايت مي‌كنند و اين بار نيز با مصرف كالاهاي داخلي اعلام مي‌كنند كه ما هيچ نيازي به واردات كالاهاي بيگانه نداريم و يك ايراني هميشه از كالاي ايراني استفاده مي‌كند.
رهبر معظم انقلاب، نيز در اين خصوص با يادآوري تلاش مستمر دستگاههاي ضد بشري استكبار براي ضربه‌زدن به جمهوري اسلامي ايران، مي‌فرمايند: «آن‌ها مي‌خواستند با منزوي كردن ايران، نظام اسلامي يعني «نماد عظمت و شرف اسلامي و انساني» الهام‌بخش ديگر ملت‌ها نشود اما ملت ايران و «جمهوري اسلامي»، اكنون در سلسله قيام‌‌هاي پر عظمت مردم منطقه، بيش از هميشه مورد توجه و احترام ملت‌ها قرار گرفته‌‌اند و دولت آمريكا، منفورترين دولت‌ها در اذهان ملت‌هاي منطقه است.»
واقعيت اين است كه كشور اسلامي ما، از نظر جغرافيايي از موقعيت مطلوبي برخوردار است و بايد از تمامي مزيت‌‌هاي نسبي خود به صورت عالمانه استفاده نمايد و در بخش صادرات مجدد ارزش‌افزوده ايجاد كند. مصرف كالاهاي داخلي زمينه‌ساز افتخار ملي، تشويق اقتصاد، پاسداري از اقتصاد، اشتغال‌زايي و... و خريداري كالاي خارجي نابودي فرصت‌هاي شغلي، بيكاري جوانان ايراني، تضعيف روحيه‌ي توليد كنندگان و وابستگي به بيگانگان را به دنبال دارد. مصرف كنندگان داخلي بايد به اين نكته توجه داشته باشند كه مصرف كالاهاي خارجي كه مشابه داخلي آن در كشور با همان كيفيت وجود دارد به معناي تعطيلي صنايع و كارخانه‌ها و به دنبال آن بيكاري خيل عظيم جوانان ايراني است كه در اين كارخانه‌ها مشغول فعاليت هستند و اين تداوم مصرف سبب وابستگي به بيگانگان در جهت تأمين نيازهاي كشور است. بنابراين ملت ايران بايد دست در دست هم دهند و با ياري هم ديگر شعار «ايراني، كالاي ايراني بخر» را محقق سازند و ان شاالله طبق فرمايش مقام معظم رهبري، فرداي منطقه، به بركت همت و حركت ملت‌ها در راه اسلام، به مراتب از امروز منطقه بهتر خواهد بود.
منبع : برهان